Η κοινωνία δέχεται πιέσεις εκφασισμού σε ορισμένες μόνο περιόδους και όχι πάντα. Στις περιόδους αυτές τα κυρίαρχα μπλόκ εξουσίας είτε στο πολιτικό είτε στο οικονομικό επίπεδο δεν είναι σε θέση πλέον να εξασφαλίσουν διαρκή χρήσιμα κοινωνικά αποτελέσματα. Διέρχονται δηλαδή από περίοδο δομικής ανισορροπίας. Πολλοί μπορεί να είναι οι λόγοι εμφάνισης καταστάσεων ανισορροπίας.

Οι λόγοι αυτοί είναι δυνατόν να προέρχονται από την υποβάθμιση της χώρας στις διεθνείς αγορές με σημαντικές επιπτώσεις στο οικονομικό αποτέλεσμα, μπορεί να προέρχονται από εσωτερικές αντιθέσεις των μερίδων του κεφαλαίου και το πολιτικό σύστημα διαχείρησης να είναι ανίκανο να εξασφαλίσει ισορροπία συμφερόντων και επίσης είναι δυνατόν να προέρχονται από κάθετες κοινωνικές συκρούσεις, δηλαδή συγκρούσεις τάξεων.

Για την αποκατάσταση αυτών των απειλητικών καταστάσεων χωρίς ισορροία, επιστρατεύονται είτε πολιτικές επιλογές στρατιωτικής δικτατορίας είτε αρχίζουν να αναπτύσσονται διαδικασίες εκφασισμού, διαδικασίες δηλαδή ιδιότυπων καθεστώτων στις οποίες απαντώνται ετερόδοξες κοινωνικές συμμαχίες, μεταξύ των μεγάλων ομίλων και των εξασθενισμένων κονωνικών μικροαστικών στρωμάτων.

Όσο οι κρίσεις, οικονομικές ή πολιτικές, βαθαίνουν τόσο και οι διαδικασίες εκφασισμού αναπτύσσονταιι.

Στην Ελλάδα οι διαδικασίες είχαν εκκινήσει από το 2006, τότε που το άρχον πολιτικό συγκρότημα εξουσίας εμφάνιζε προϊούσα ανικανότητα να διαχειρισθεί νεοφανείς καταστάσεις για την ελληνική κοινωνία. Οι μεγάλες ροές μεταναστών από την πρώην “ανατολική Ευρώπη” και την Ασία, η εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος και οι ειδικές πολιτικές νομισματικής διαχείρησης που απαιτούσε και ο αθεμελίωτος φανατικός ανταγωνισμός που εξελίσσονταν μεταξύ των κομμάτων εξουσίας, οδήγησαν τη χώρα στα πρόθυρα της καταστροφής μέσω της χρεοκοπίας. Στη συνέχεια η επίθεση των εταίρων στις ελληνικές πολιτικές ελίτ και η επίθεση αυτών στον ελληνικό λαό για την ανεύρεση των εξοφλητικών κεφαλαίων στον αλόγιστο δανεισμό, επέφεραν όχι μόνο την βάρβαρη υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου αλλά και την ακαριαία αποδόμηση των θεσμών που στήριζαν την ισορροπία της προηγούμενης περιόδου. Το κενό που δημιουργήθηκε μεταξύ των “επάνω” και των “κάτω”, αυτό που ονομάζεται κρίση εμπιστοσύνης και νομιμοποίησης, εύκολα ενεργοποίησε μια διαδικασία απαιτήσεων που περιλάμβανε την τιμωρία των πολιτικών που οδήγησαν τη χώρα στην κακαστροφή, την εφαρμογή πολιτικής απαγόρευσης της μετανάστευσης που θα απάλλασσε τις αγορές εργασίας από το αθέμιτο βάρος και τη δραστική μείωση των οικονομικών και φορολογικών οριζόντιων επιβαρρύνσεων.

Οι δεξαμενές ψηφοφόρων των δύο μεγάλων κομμάτων άδειαζαν δραμματικά και ενισχύθηκαν τα κόμματα εκείνα που λίγο ή πολύ έγιναν φορείς μεταφοράς των παραπάνω λαϊκών αιτημάτων.

Η Χρυσή Αυγή προβάλλοντας δυναμικά δηλαδή βίαια, τα αιτήματα της εξόντωσης των μεταναστών καρπώθηκε την συμπάθεια όλων εκείνων που με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, είδαν να εξοβελίζονται από τις θέσεις που κατείχαν στην εργασιακή κλίμακα για χρόνια. Μεσαίες και μικρομεσαίες επιχειρηματικές ομάδες που χρεοκόπησαν υπερδανειζόμενες, μισθωτοί που έχασαν την εργασία τους και αποκλείστηκαν κοινωνικά, άνεργοι νέοι, αδύναμοι και φοβισμένοι υπερήλικες από την αύξηση της εγκληματικότητας, άρχισαν να αναζητούν έναν δυναμικό, ατρόμητο και άφοβο προστάτη, που θα τους έδινε τουλάχιστον την ικανοποίηση της εκδίκησης. Πολλοί που γίνονταν άκριτα περισσότεροι, τον έβρισκαν στους φορείς των αγγελμάτων της “χρησής αυγής”. Και θα έλεγα πως όσο οι συνθήκες που παράγουν την καθολική κρίση στην Ελλάδα δεν αναστρέφονται τόσο και οι ψυφοφόροι της ακροδεξιάς θα αυξάνονται. Δεδομένου ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού, περισσότετο από το μισό, δεν έχει ούτε την απαιτούμενη ενημέρωση ούτε την αναγκαία μόρφωση για να διαμορφώσει στρατηγικά κριτήρια πολιτικής επιλογής και κυρίως κριτήρια στάθμησης των συνεπειών της επιλογής αυτής, δηλαδή κριτήρια έλλογα, η “υπερδραστήρια” δράση του ακροδεξιού κόμματος εξασφάλιζε συσπειρώσεις με αύξουσα δυναμική γιατί ακριβώς ερέθιζε το θυμικό και το ένστιγκτο.

Βλέποντας τη δυναμική αυτή οι ακροδεξιοί μέθυσαν προτού ακόμα πιούν κρασί. Αλαζόνες, βίαιοι και σίγουροι για το ερχόμενο, δεν δίστασαν να δολοφονήσουν, να φιμώσουν και να εκβιάσουν τους αντιπάλους. Πολλύ ορθά η σημερινή κυβέρνηση αντέδρασε αποφασιστικά και αποτελεσματικά. Απομένει να στοιχειωθετηθούν βάσιμα οι κατηγορίες εναντίον των συλληφθέντων και να μη θεωρήσουν μερικοί από τους κρατούντες την όλη επιχείρηση αποκάλυψης των ακροδεξιών, ώς πολιτικό πλυντήριο των κακώς πεπραγμένων ούτε και ως άλλοθι για επιβολή πρόσθετων μέτρων λιτότητας.

Θάνος Πεδινός