humanact.gr

Ανάπτυξη και Περιβάλλον

E-mail Εκτύπωση PDF
Ευρετήριο Άρθρου
Ανάπτυξη και Περιβάλλον
Ανάπτυξη και Περιβάλλον
Όλες οι Σελίδες

ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ

ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΡΗΚΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΑΛΟΤΗΤΑΣ

Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ;

Ν. Λιούση

Ο όρος «ανάπτυξη» χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από όλους μας. Οι κυβερνήσεις αναφέρονται στην έννοια της ανάπτυξης προκειμένου να αποκτήσουν την κοινωνική νομιμοποίηση, ενώ οι πολίτες τη συνδέουν με τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους.

Μια πρώτη παρατήρηση που μπορεί να γίνει, αναφέρεται στο γεγονός ότι πολύ συχνά η «ανάπτυξη», ως έννοια, προσλαμβάνει διαφορετική σημασία ανάλογα με τα φιλοσοφικά – ιδεολογικά πιστεύω αυτού που την επικαλείται αλλά και υπό την οπτική των οικονομικών – πολιτικών – κοινωνικών συμφερόντων αλλά και των πολιτιστικών προσδιορισμών των διαφόρων κοινωνικών σχηματισμών και των πολιτικών ομάδων.

Ο όρος ανάπτυξη κατ’ αρχήν δηλώνει τη δυναμική διαδικασία της παραγωγής πλούτου σε μια κοινωνία (και μάλιστα μέσα στο χρονικό όριο του ενός έτους, όπως συμβατικά το ορίζουμε).

Εάν ωστόσο περιοριστούμε στην ποσοτική αυτή διάσταση της ανάπτυξης, τότε είναι σίγουρο ότι θα οδηγηθούμε όχι απλώς σε αναληθή συμπεράσματα αλλά, κυρίως, σε μια αντιδραστική ερμηνεία της. Η εξεταζόμενη έννοια της ανάπτυξης παρουσιάζει και ένα ποιοτικό σκέλος που βρίθει πολιτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών επηρεασμών.

à Ένα πρώτο ποιοτικό κριτήριο της ανάπτυξης αναφέρεται στη διαδικασία της διανομής του παραγόμενου πλούτου. Εν προκειμένω το κυρίαρχο ερώτημα είναι πως κατανέμεται ο πλούτος; Ποιος ωφελείται; Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Στη σημερινή συγκυρία τα ερωτήματα αυτά τείνουν να πάρουν ανησυχητικές διαστάσεις. Κατά τη χρονική περίοδο από το 1975 μέχρι το 1998 ο παραγόμενος πλούτος παγκοσμίως αυξήθηκε 5 περίπου φορές περνώντας από τα 6 τρις $ στα 29 τρις $ (σε σταθερές τιμές 1995). Η εκπληκτική αυτή αύξηση του πλούτου, που κατά βάση προήλθε από την «έκρηξη» της παραγωγικότητας κυρίως λόγω της χρήσης των νέων τεχνολογικών καινοτομιών, δεν μπόρεσε ωστόσο να καλύψει ούτε τις στοιχειώδης ανάγκες ολόκληρων περιοχών του πλανήτη. Αντίθετα, το φαινόμενο το οποίο παρουσιάζεται σήμερα είναι ότι η αύξηση του πλούτου, και των τεράστιων ικανοτήτων παραγωγής του, συνοδεύεται από μια ραγδαία όξυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων και της περιθωριοποίησης μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων ανά τον πλανήτη. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η έκθεση του Worldwatch Institute για το 2005, ο «άξονας του κακού» που απειλεί την παγκόσμια κοινότητα θα πρέπει να αναζητηθεί στη φτώχια, τις ασθένειες και την οικολογική καταστροφή.

Τα στοιχεία που ακολουθούν σκιαγραφούν ακριβώς ένα μόνο μέρος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα στο κατώφλι του 21ου αιώνα.

1,2 δις άνθρωποι σήμερα ζουν με 1 μόνο $ ημερησίως.

2,6 δις άνθρωποι διαβιούν με 2 $ ημερησίως.

11 εκατ. παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες και επιδημίες που σχετίζονται άμεσα με την πείνα.

1,3 εκατ. ανθρώπων δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό.

Το πλουσιότερο 20% των κατοίκων του πλανήτη κατέχει το 86% του παγκόσμιου πλούτου ενώ το αντίστοιχο φτωχότερο 20% δεν κατέχει παρά μόλις το 1%.



Dedicated Cloud Hosting for your business with Joomla ready to go. Launch your online home with CloudAccess.net.