Έτσι είμαστε αναγκασμένοι να βιώνουμε καταστάσεις υψηλής αβεβαιότητας και έντονης μεταβλητότητας.  Και όχι μόνο οι κοινωνικές δυνάμεις που θεωρούνται ηγετικές δηλαδή οι πολύχρωμες ελίτ αλλά και οι απλοί εξαρτημένοι πολίτες. Ανά πάσα στιγμή εκρήξεις ανισορροπιών και αποδομήσεων υφισταμένων καταστάσεων είναι πολύ πιθανό να συμβούν παρασύροντας στην άβυσσο ατομικές αλλά και συλλογικές καριέρες. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα αυτό πάει να μετατραπεί σε κανόνα και μάλιστα χωρίς εξαιρέσεις.

Έχοντας να αντιμετωπίσουν καταστάσεις με ανάλογα χαρακτηριστικά οι θεωρητικοί οικονομολόγοι ανά τον κόσμο προσπαθούν να καταγράψουν την πραγματικότητα εκπονώντας πολύπλοκα μοντέλα προβλέψεων αλλά και ελέγχου. Δεν το καταφέρνουν πάντα ή μάλλον το καταφέρνουν σπάνια και μάλλον αυτοί που είναι ευνοημένοι από τη θεά της συγκυρίας.  

Η πολυπλοκότητα της οικονομικής πραγματικότητας γίνεται ακόμα πιο ρευστή και απροσδιόριστη γιατί έχει εμπλακεί στον κύκλο της και η πολιτική σφαίρα αλλά και η σφαίρα της επικοινωνίας και πληροφόρησης. Δηλαδή έχουμε απαιτήσεις διευθετήσεων ενός πολύπλοκου μίγματος οικονομικών συντελεστών που περιέχουν δύναμη, πολιτικών παραγόντων που αναζητούν μερίδιο εξουσίας και δημοσιογραφικών φορέων που προσπαθούν να αποκτήσουν εξουσία επιρροής.  

Συνήθως και κατά κανόνα οι δύο μη οικονομικές σφαίρες ήτοι της πολιτικής και της επικοινωνίας είναι συνδεδεμένες με τον δημοσιονομικό τομέα του οικονομικού χώρου. Οι δράσεις τους μπορούν να επηρεάσουν αυτό που συμβαίνει, εξελίσσεται και δύναται να μετρηθεί στον δημοσιονομικό τομέα. Η διαπλοκή αυτή μπορεί να γίνει ακόμα πιο σοβαρή αν σκεφτούμε ότι ο οικονομικός κύκλος  απαιτεί μακροπρόθεσμες διευθετήσεις ενώ ο πολιτικός κύκλος ανταποκρίνεται σε βραχυπρόθεσμες σκοπιμότητες.

Έχοντας όλα αυτά κατά νου οι οικονομολόγοι αποπειρώνται με τα θεωρητικά μοντέλα που εκπονούν να επαναφέρουν τον οικονομικό χώρο σε κατάσταση ισορροπίας την οποία έχει διαρρήξει η βραχυπρόθεσμη διαχείριση των δεδομένων που επιχειρούν οι πολιτικοί.

Ας αφαιρέσουμε για λίγο από τους συλλογισμούς μας την αναγκαιότητα της πολιτικής διαχείρισης και ας εντοπιστούμε στην εξέταση του οικονομικού χώρου. Όσο παράτολμο και αν είναι αυτό έχει τη σημασία του.

Οι οικονομικές δραστηριότητες που σχηματίζουν τον οικονομικό χώρο επιφέρουν αποτελέσματα που μπορούν να ομαδοποιηθούν και να διαμορφώσουν κατηγορίες με διακριτά χαρακτηριστικά. Η κατηγορία δεικτών που καταγράφουν τους ρυθμούς αυξομειώσεων του παραγόμενου εθνικού προϊόντος για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα, απεικονίζει τα αποτελέσματα των προσπαθειών των οικονομικά δρώντων για λογικές μεταβολές του εθνικού πλούτου. Η κατηγορία αυτή των δεικτών είναι συνδεδεμένη με άλλη κατηγορία δεικτών που καταδεικνύει τις επιπτώσεις που αναπτύσσονται από την αύξηση ή μείωση του πλούτου για ένα χρόνο. Τελικά πολλές κατηγορίες μετρήσιμων δεικτών απεικονίζουν ένα σύμπλεγμα αιτίων και αιτιατών που δύναται να επιτύχει επίπεδα ισορροπίας. Ισορροπίας με την έννοια ότι ο ένας προσφέρει   ότι ακριβώς επιζητά ο άλλος.

Καταστάσεις όμως γενικής ισορροπίας και όχι ισορροπίας σε κάποια μεμονωμένη αγορά είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο να επιτευχθούν και μάλιστα μακροχρονίως. Μπορεί όμως να επιτευχθούν μεταβολές με ελεγχόμενα και ακίνδυνα όρια διακυμάνσεων. Αρκεί να παρακολουθούμε προσεκτικά τις μεταβολές στις σχέσεις των οικονομικών δεικτών. Και ακόμα πιο ειδικά να συσχετίζουμε τους σωστούς δείκτες που βρίσκονται σε λειτουργική συνάφεια και όχι σε αρνητική συσχέτιση. Οι περισσότερες προβλέψεις των οικονομετρικών μοντέλων πάσχουν από το γεγονός ότι οι δείκτες συσχετίσεων μεταβλητών παίρνουν μικρές τιμές, κάτι που οδηγεί σε αποτελέσματα χαμηλής αξιοπιστίας. Επίσης ένα άλλο μεμπτό σημείο των οικονομετρικών μοντέλων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και μάλιστα εφαρμόζονται και από τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς είναι το γεγονός ότι δεν διακρίνουν περιοχές εφαρμογής. Οι αναπτυγμένες χώρες αξιολογούνται με μοντέλα σχεδόν όμοια με αυτά που αξιολογούνται και οι αναπτυσσόμενες (υπανάπτυκτες) και κατά συνέπεια για την αντιμετώπιση δυσμενών καταστάσεων εκπονούνται και προτείνονται παρόμοια, αν όχι ίδια, μέτρα πολιτικής και οικονομικής προσαρμογής. Επίσης ένα άλλο χαρακτηριστικό που παραβλέπεται ή δεν σημασιολογείται επαρκώς είναι ο βαθμός διεθνούς εμπορικοποίησης των εθνικών οικονομιών. Δηλαδή πόσο μεγάλος ή μικρός είναι ο εξωτερικός τομέας της οικονομίας. Γιατί προφανώς άλλα μέτρα αποκατάστασης της ισορροπίας απαιτεί μία οικονομία που είναι ευρέως εκτεθειμένη στο διεθνές εμπόριο και στη διεθνή ζήτηση και άλλα μέτρα μία οικονομία που εξαρτάται λιγότερο από τις διεθνείς αγορές.

Ανάλογα με τα πεδία εφαρμογής διαφοροποιούνται και τα μέτρα αποκατάστασης και ανάπτυξης τόσο των εθνικών όσο και των διεθνών οικονομικών περιοχών.

Για την αποσαφήνιση των δεδομένων και την πλήρη κατανόηση των οικονομικών εξελίξεων οι δείκτες που συσχετίζονται μεταξύ τους θα πρέπει να κατανοούνται είτε ως συμπληρωματικοί, είτε ως ανταγωνιστικοί. Για παράδειγμα αν αυξάνεται ο πληθωρισμός έχει αποδειχθεί κατά κάποιο τρόπο ότι μειώνεται η ανεργία. Αν από την άλλη αυξάνεται το ΑΕΠ έστω και σε διαφορετικό βαθμό αυξάνονται και οι αμοιβές, κλπ. Ποτέ ένας κάποιος δείκτης των οικονομικών δραστηριοτήτων δεν μπορεί να κατανοηθεί μεμονωμένα. Πάντα συσχετίζεται με τουλάχιστον έναν άλλο. Το ζητούμενο είναι να επιλεγεί ο κατάλληλος δείκτης (ες) που δέχεται (ονται) τις μεγαλύτερες συνέπειες από τις μεταβολές του άλλου. Αν και δεν υπάρχει πλέον τίποτα που να παραμένει ανεπηρέαστο ( υπονόμευση της αρχής ceteris paribus) ωστόσο υπάρχουν μεταβλητές μιας περιοχής που εμφανίζουν μεγαλύτερη ευαισθησία από μεταβλητές άλλης περιοχής.

Το δεύτερο αίτημα που τίθεται εκτός από τις αιτιώδεις σχέσεις, είναι να ανευρεθεί ο τρόπος που συσχετίζονται μεταξύ τους οι μεταβολές. Αν αυτός είναι υγιής με την οικονομική έννοια του όρου τότε η σταθερότητα και η ισορροπία είναι ευκολότερο να επιτευχθεί συγκριτικά με μία άλλη περίπτωση όπου ο τρόπος θα μη υγιής. Για παράδειγμα ένα μεγάλο ποσοστό ανάπτυξης που στηρίζεται στον υπέρ δανεισμό ή στην υπέρ κατανάλωση.

Και τέλος ειδική μέριμνα οφείλεται στα όρια. Στα όρια των μεταβολών των διαφόρων δεικτών που απεικονίζουν οικονομικές πραγματικότητες. Αν τα όρια των μεταβολών και των επιπτώσεων είναι εντός αποδεκτών περιοχών τότε μπορεί να συνεχισθεί ή και να επεκταθεί η ισχύουσα πραγματικότητα διαφορετικά θα πρέπει να διακοπεί γιατί άλλως προκαλεί ένταση ανισορροπιών και μετά βύθιση στην κρίση.

Συσχετισμένες κατάλληλα μεταβλητές (ανεξάρτητες / εξαρτημένες), τρόπος συσχέτισης και εύρος διακυμάνσεων είναι στοιχεία του υποστρώματος πάνω στο οποίο ένα μοντέλο προσδιορισμού μπορεί να εξετάσει, έχοντας ιστορικά στοιχεία, την συμπεριφορά των μακροοικονομικών δεικτών και τις περιοχές που συγκλίνουν ή αποκλίνουν, ήπια ή επικίνδυνα προκαλώντας μεγέθυνση ή συρρίκνωση.