humanact.gr

ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΡΟΥΣΗ - ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ

E-mail Εκτύπωση PDF
Ευρετήριο Άρθρου
ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΡΟΥΣΗ
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ
ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΕΗ
ΤΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΨΗΦΟΙ
Όλες οι Σελίδες

Από τα δάνεια για την απελευθερωτική επανάσταση που δεν μπόρεσε να αποπληρώσει η κυβέρνηση Χρηστίδη τη δεκαετία του 1840 έως τη σημερινή de facto χρεοκοπία, μεσολάβησαν επί πλέον και εκείνες του Κουμουνδούρου, του Τρικούπη και του Βενιζέλου, χωρίς να προσμετράται και αυτή του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου και του εμφυλίου που ήταν αποτέλεσμα των γερμανικών καταναγκαστικών δανείων και των πολεμικών συνθηκών. Κατά συνέπεια η Ελλάδα διαθέτει τη σχετική τεχνογνωσία για το θέμα και τα εργαλεία εκείνα που πρέπει να χρησιμοποιήσει για να εξέλθει από τη εμφανή δυσχέρεια.

Όπως και σήμερα, με την τρόϊκα, έτσι και τότε το 1843, επί γαλλόφιλης κυβερνήσεως Χρηστίδη ο οικονομολόγος Lemaitre είχε οριστεί ως εκπρόσωπος των δανειστών των 60 εκατομμυρίων φράγκων, για να προτείνει και να επιβλέψει την ανόρθωση των δημοσίων οικονομικών. Φυσικά οι συνθήκες ήταν διαφορετικές αλλά αξίζει να υπογραμμισθεί, ότι οι μέθοδοι ήταν σχεδόν οι ίδιες. Ο βασιλιάς Όθων όμως και η κυβέρνηση δεν ακολουθούν τις καλόπιστες υποδείξεις του γάλλου και έτσι μοιραίως τα οικονομικά της μικρής χώρας πέφτουν στην μαύρη τρύπα της καταστροφής. Περικόπτονται πολλά κονδύλια από τους προϋπολογισμούς του 1842-43, εξαφανίζονται πολλές θέσεις εργασίας, απολύονται υπάλληλοι, καταργούνται συντάξεις και ακόμα κλείνουν ελληνικές πρεσβείες.

Το ίδιο συνέβη και αργότερα κατά τη δεκαετία του 1890, με το Διεθνή Οικονομικό έλεγχο, και τον Εδουάρδο Λω αυτή τη φορά, στη «τρουκοπική» χρεοκοπία, όπου η ελληνική οικονομία ακολούθησε για άλλη μια φορά το δρόμο της κρίσης με κορυφαία συνέπεια τη μετανάστευση πολλών Ελλήνων στην Αμερική, (250.000 άνθρωποι).

Στη ουσία όμως του οικονομικού φαινομένου, εκείνο που αποκρύπτεται είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος με το οποίο η ελληνική οικονομία συνδέεται με τη διεθνή και τον οποίο δεν μπορεί να μεταβάλει προς όφελος της. Φαινομενικά το οικονομικό γεγονός της χρεοκοπίας δεν αιτιολογείται με τον ίδιο τρόπο αλλά όλοι οι τρόποι ανάγονται στο γεγονός ότι η παραγωγική βάση και οι μορφές οργάνωσης των παραγωγικών ικανοτήτων της χώρας υπολείπονται εκείνων των ανταγωνιστών. Οι προπολεμικοί υπερδανεισμοί ήταν ποιοτικά διαφορετικοί από τον σημερινό. Εκείνοι απέβλεπαν κατά το πλείστον στη κάλυψη ουσιαστικών οικονομικών και εθνικών αναγκών ενώ η τρέχουσα χρεοκοπία είναι αποτέλεσμα πολιτικής αφροσύνης, ιδιωτικής υπέρ κατανάλωσης και κρατικής σπατάλης. Κατά συνέπεια φρόνιμο θα ήταν να διαχωρίζονται οι ποιοτικές διαστάσεις του οικονομικού εκτροχιασμού έστω και αν οι ποσοτικές επιπτώσεις είναι κοινές ως προς την εθνική οικονομία και το βιοτικό επίπεδο. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατάφερε να αποπληρώσει τα χρέη της στο ακέραιο κατά τις προηγούμενες κρίσεις ενώ δεν είναι βέβαιο ότι κάτι αντίστοιχο θα πράξει και με τη σημερινή ιδιαίτερα κάτω από αυτούς τους βάρβαρους όρους των επιβληθέντων «μνημονίων».

Λίγο πολύ όλες οι χρεοκοπίες, πλην της σημερινής, ήταν δικαιολογημένες και αναμενόμενες. Η μεσοπολεμική βιομηχανική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας ήταν ευάλωτη γιατί η βιομηχανική βάση ήταν ακόμα σε νηπιακή μορφή αλλά η αθέτηση πληρωμών από το Βενιζέλο το 1931 ήταν εν πολλοίς αποτέλεσμα του παγκόσμιου Κράχ, που είχε συγκλονίσει τον τότε κόσμο. Τα δάνεια που έλαβε ο Τρικούπης, από την άλλη, σε μεγάλο βαθμό, ήταν αναγκαία προκειμένου να αποπληρωθούν εκείνα της Επανάστασης αλλά και να χρηματοδοτηθούν οι πολιτικές δημιουργίας υποδομών, όπως οι σιδηρόδρομοι και η οδοποιία αλλά και πολιτικές στρατιωτικής άμυνας.

Οι περίοδοι στις οποίες η Ελλάδα δεν βρισκόταν σε καθεστώς χρεοκοπίας, δεν ήταν ουσιαστικά διαφορετικές από οικονομική άποψη. Οι κρατικοί προϋπολογισμοί σε όλες σχεδόν τις φάσεις εξέλιξης ήταν ελλειμματικοί και το ισοζύγιο πληρωμών επίσης. Υψηλοί πληθωρισμοί και συνεχείς διολισθήσεις ή υποτιμήσεις της δραχμής αντικαθιστούσαν τις πολιτικές αυτοδυναμίας. Τα γεγονότα αυτά αποκαλύπτουν πως η ελληνική οικονομία ποτέ δεν κατάφερε να δημιουργήσει ανταγωνιστικές δομές και να αξιοποιήσει στο έπακρο τις παραγωγικές της δυνατότητες. Στη μεταπολεμική ιδιαίτερα περίοδο, οι κυβερνήσεις είχαν επαναπαυθεί στη ανέξοδη διαχείριση του καθημερινού, γιατί τα εξωτερικά ελλείμματα μπορούσαν να καλυφθούν από τους άδηλους πόρους, (τουρισμό, ναυτιλία, εμβάσματα ελλήνων μεταναστών) έστω και αν το εμπορικό έλλειμμα διευρυνόταν συνεχώς.



Dedicated Cloud Hosting for your business with Joomla ready to go. Launch your online home with CloudAccess.net.